เปลฉุกเฉินเคลื่อนย้ายผู้ป่วย (Emergency Stretcher) เป็นอุปกรณ์สำคัญที่ทีมกู้ภัยและหน่วยแพทย์ใช้เพื่อลำเลียงผู้บาดเจ็บหรือผู้ป่วยอย่างปลอดภัย โดยเฉพาะในสถานการณ์ฉุกเฉิน เช่น อุบัติเหตุทางถนน ภัยธรรมชาติ หรือเหตุเจ็บป่วยกะทันหัน การใช้งานเปลฉุกเฉินอย่างถูกต้องจะช่วยลดความเสี่ยงการบาดเจ็บซ้ำและเพิ่มโอกาสรอดชีวิตของผู้ป่วย

1. วัตถุประสงค์ของเปลฉุกเฉิน

เปลฉุกเฉินถูกออกแบบมาเพื่อ:

• รักษาสภาพผู้ป่วย โดยเฉพาะผู้ที่มีอาการบาดเจ็บที่กระดูกสันหลังหรือศีรษะ
• เคลื่อนย้ายอย่างปลอดภัย จากจุดเกิดเหตุไปยังรถพยาบาลหรือโรงพยาบาล
• อำนวยความสะดวกในการปฐมพยาบาล เช่น การให้ออกซิเจนหรือการกู้ชีพ (CPR) ขณะเคลื่อนที่

2. ประเภทของเปลฉุกเฉิน

เปลฉุกเฉินมีหลายแบบ แต่ละแบบเหมาะกับสถานการณ์ต่างกัน:

• เปลแข็ง (Rigid Stretcher) – เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีอาการบาดเจ็บที่กระดูกสันหลัง เพราะช่วยตรึงร่างกายได้ดี
• เปลนิ่ม (Flexible Stretcher) – น้ำหนักเบา พกพาง่าย เหมาะสำหรับพื้นที่แคบหรือการปีนเขา
• เปลลอยน้ำ (Floating Stretcher) – ใช้ในเหตุการณ์ทางน้ำ เพื่อป้องกันผู้ป่วยจมน้ำ

3. ขั้นตอนการใช้งานเปลฉุกเฉิน

3.1 การเตรียมความพร้อม

• ตรวจสอบเปลว่าอยู่ในสภาพสมบูรณ์ ไม่มีส่วนชำรุด
• เตรียมอุปกรณ์เสริม เช่น เข็มขัดรัด (straps), แผ่นรองคอ (cervical collar)

3.2 การเคลื่อนย้ายผู้ป่วยขึ้นเปล

• หากผู้ป่วยมีอาการบาดเจ็บที่คอหรือหลัง ต้องใช้เทคนิค Log Roll (กลิ้งตัวเป็นท่อนไม้) เพื่อป้องกันการเคลื่อนไหวของกระดูกสันหลัง
• หากผู้ป่วยไม่รู้สึกตัว ควรจัดท่า Recovery Position (ท่าตะแคง) ก่อนยกขึ้นเปล

3.3 การเคลื่อนย้ายไปยังจุดปลอดภัย

• ทีมงานต้องประสานงานกัน โดยมีผู้นำสั่งการ (Team Leader) เพื่อให้การเคลื่อนย้ายเป็นไปอย่างราบรื่น
• หลีกเลี่ยงการเคลื่อนไหวกระแทก โดยเฉพาะเมื่อเดินบนทางลาดชันหรือพื้นที่ขรุขระ

3.4 การดูแลผู้ป่วยระหว่างเคลื่อนย้าย

• ตรวจสัญญาณชีพ (เช่น ชีพจร การหายใจ) เป็นระยะ
• หากผู้ป่วยมีเลือดออก ควรห้ามเลือดก่อนเคลื่อนย้าย

4. ข้อควรระวัง

• ไม่ควรเคลื่อนย้ายผู้ป่วยเร็วเกินไป โดยไม่ประเมินอาการ
• หลีกเลี่ยงการยกเปลคนเดียว เพราะอาจทำให้ผู้ป่วยตกเปลหรือทีมงานบาดเจ็บได้

สรุป

การใช้งานเปลฉุกเฉินเคลื่อนย้ายผู้ป่วยต้องอาศัยความรู้และทักษะที่ถูกต้อง เพื่อให้ผู้ป่วยปลอดภัยระหว่างการลำเลียง ทีมกู้ภัยควรฝึกฝนและทำความเข้าใจหลักการเหล่านี้อย่างสม่ำเสมอ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการช่วยเหลือชีวิตในสถานการณ์ฉุกเฉิน